Nederlandse Samenvatting proefschrift S. Arends

Bone turnover and predictors of response in ankylosing spondylitis: results from the GLAS study, Suzanne Arends
Ankyloserende spondylitis (AS), ofwel de ziekte van Bechterew, is een chronische reumatische aandoening, waarbij vooral de wervelkolom en de heiligbeengewrichten zijn aangedaan. De ziekte wordt gekenmerkt door ontsteking in combinatie met overmatige botvorming (met als gevolg verstijving van de wervelkolom) en botverlies (met als gevolg wervelinzakkingen). Dit proefschrift is gebaseerd op gegevens van de Groningen Leeuwarden AS (GLAS) studie, een prospectief observationeel cohort onderzoek. De inclusie van patiënten is gestart in 2004. Inmiddels nemen ongeveer 400 AS patiënten deel aan de studie. Het algemene doel is om het effect van tumor necrosis factor-alfa (TNF-α) blokkerende geneesmiddelen te evalueren bij een grote groep AS patiënten in de dagelijkse klinische praktijk en om meer informatie te verkrijgen over het botmetabolisme bij AS. De beoordeling of de anti-TNF behandeling effectief is en moet worden voortgezet, is vooral gebaseerd op subjectieve maten, zoals de BASDAI (vragenlijst over vermoeidheid, pijn en stijfheid) en het algemene oordeel van de patiënt en de arts. Onze resultaten tonen aan dat de afname van sCTX (marker voor botafbraak) en de verbetering van de ASDAS (vragenlijst in combinatie met ontstekingswaarde in het bloed) tijdens de eerste 3 maanden van anti-TNF behandeling voorspellend zijn voor het voorzetten van deze behandeling. Deze (deels) objectieve maten lijken daarom bruikbaar tijdens de klinische evaluatie van anti-TNF behandeling bij patiënten met AS. Tevens heeft ons onderzoek aangetoond dat botmarkers nuttig kunnen zijn om botverlies op te sporen in AS, vooral bij patiënten met gevorderde ziekte. Deze botmarkers kunnen gemakkelijk op meerdere tijdstippen worden gemeten in het bloed van patiënten tegen relatief lage kosten.