Nederlandse samenvatting proefschrift F.Maas

Clinical and spinal radiographic outcome in axial spondyloarthritis: Results from the GLAS cohort, Fiona Maas
Dit proefschrift beschrijft radiologische en klinische uitkomsten in een uniek, groot cohort van patiënten met axiale SpA die over een lange tijd zijn behandeld en gevolgd in de dagelijkse klinische praktijk. De lichte afvlakking in de ontwikkeling van radiologische schade bij axiale SpA patiënten die langdurig zijn behandeld met TNF-αremmers suggereert dat het verminderen van ziekteactivitiet met deze medicatie waardevol is om verdere ontwikkeling van radiologische schade te verminderen. Het lijkt echter niet afdoende te zijn om ziekteprocessen direct te stoppen. Onze bevindingen bieden aanknopingspunten voor toekomstig klinische en pathofysiologisch onderzoek waarbij andere ontstekingsprocessen worden onderzocht.

Bij toekomstig onderzoek is het belangrijk om rekening te houden met de grote verschillen tussen patiënten, de langzame progressie van de ziekte en de meetfout die optreedt bij het scoren van schade aan de wervels. Het is waardevol om meer elementen in de wervelkolom te scoren. Cervicale facetgewrichten zijn vaak aangedaan bij axiale SpA en geassocieerd met een verminderde mobiliteit van de nek. De CASSS lijkt daarom een veelbelovende scoremethode om radiologische schade te meten bij axiale SpA. Tevens komen wervelinzakkingen regelmatig voor in de boven- en onderrug van axiale SpA patiënten, vaak zonder specifieke klachten. Routinematig beoordelen van rontgenfoto’s en de achterhoofdmuur afstand kan helpen om wervelinzakkingen beter op te sporen bij axiale SpA. Clinici en onderzoekers moeten niet alleen rekening houden met verschillen in radiologische uitkomsten, maar ook in klinische uitkomsten. De verschillen tussen man en vrouw moeten in het achterhoofd worden gehouden tijdens de interpretatie van scores uit vragenlijsten. Daarnaast lijkt een ongezonde levensstijl een negatieve invloed te hebben op ziekte uitkomst. Roken en een hoge BMI zijn geassocieerd met vergroeiingen, wervelinzakkingen, hogere ziekteactiviteit en slechter fysiek functioneren en kwaliteit van leven. Dit proefschrift benadrukt dat het belangrijk is om een gezonde levensstijl na te streven. Door de ontwikkeling van de axSpA-SQUASH vragenlijst is het in de toekomst mogelijk om de mate van dagelijkse lichamelijke activiteit gemakkelijk in kaart te brengen en de associaties met ziekte-uitkomst te onderzoeken.

De waardevolle gegevens uit het GLAS cohort kunnen worden gecombineerd met gegevens uit andere axiale SpA cohorten om de kennis te vergroten over het beloop van de ziekte gedurende behandeling in de dagelijkse klinische praktijk. Tevens biedt het GLAS cohort de mogelijkheid om de onderliggende pathofysiologische mechanismen van deze ziekte verder te onderzoeken.